Quiet Community’s Nederland
Een goed voorbeeld van onze aanpak is de slinger die we van 2015 tot medio 2019 hebben mogen geven aan de opbouw van de Quiet Community’s door heel Nederland en Quiet als ‘merk’ voor lokale armoedeverzachting en versterking. Een echte ontdekkingsreis met leermomenten.
Aantal Quiet Community’s in Nederland
Focus
Strategie & management
Marketing
Community building
Van niets iets maken
De uitdaging lag klaar toen Jean-Pierre eind 2015 als projectleider aan de slag ging bij Quiet Community Tilburg – Lisa zou vroeg in 2016 aansluiten, aanvankelijk als vrijwilliger. Door het succes van de armoedeglossy Quiet 500 hadden de initiatiefnemers Ralf Embrechts en Anton Dautzenberg twee financiers bereid gevonden om een pilot-project in Tilburg te bekostigen. Een community opzetten op basis van lokale solidariteit. Met als draaischijf een online platform waar het gratis aanbod van behulpzame sponsors en de vraag van mensen in armoede samenkomen: geven en krijgen dus. Verbinding maken in een stad, tussen mensen onderling. Digitaal, maar zeker ook live. Dankzij een mix van positieve aandacht en saamhorigheid krijgen mensen een boost om hun vaardigheden te (her)ontdekken en in te zetten – voor zichzelf, maar ook voor anderen. Daar wordt je stad beter van.
Tot zover het idee. Een vernieuwend concept. En we wilden snel zo’n community op poten zetten en laten groeien in Tilburg. In samenspraak met het stichtingsbestuur en collega’s werd al snel duidelijk: we moesten dit aanvliegen als een combi van een sociaal initiatief en een start-up. Met de professionaliteit van een bedrijf(je), maar vooral ook vanuit de drive van een klein team dat de menselijke maat hoog in het vaandel heeft.
Budgettair konden we geen grote jas aantrekken, en dus moesten we op zoek naar partners. Bedrijven én organisaties in het sociale domein, die vatbaar zijn voor de boodschap. En vrijwilligers, veel vrijwilligers. Mensen uit de eigen doelgroep, die zo aan (zelf)vertrouwen zouden winnen. Maar ook specialisten van buiten, die belangeloos vrije uren willen steken in onze community: denk aan schrijvers, fotografen, ict-ers, regelneven en -nichten op allerlei gebieden.
De gunfactor
Uit ons netwerk vonden we internetpartner Freshheads bereid veel kennis, energie en extra uren te investeren in de ontwikkeling van het digitale platform. Uitgangspunt is dat de klanten – mensen in armoede – op basis van hun eigen voorkeuren regelmatig gratis aanbiedingen van sponsors kunnen accepteren of weigeren. De aanbiedingen worden zo volautomatisch rondgepompt, tot er een match is. Het enige wat wij vanuit Quiet hoefden te doen was de aanbiedingen invoeren. Efficiënt en eerlijk, lekker lean. Freshheads en Quiet zouden hiervoor in 2016 worden onderscheiden met de Digital Innovation Award.
Terwijl deze technische ruggensteun gestalte kreeg gingen we aan de slag met de andere pijlers: sponsors werven en het inschrijven van leden. Dankzij de Quiet 500 was er veel lokale én landelijke aandacht voor het armoedeprobleem gegenereerd.
Met eigen publicaties en artikelen in huis-aan-huisbladen werkten we aan verbreding van het draagvlak. Bij het uitbouwen van de verkregen goodwill mochten we gebruikmaken van de expertise van campagnemakers Toffey, die ons door de jaren heen steeds een sociaal tarief gunden.
Diezelfde gunfactor, daarop leunden we ook bij het overhalen van lokale ondernemers, sportclubs, culturele instellingen en zorgverleners om producten of diensten ter beschikking te stellen. De benadering was verre van zakelijk of glad. Gewoon binnenlopen bij winkels en horecazaken en vragen of iemand zijn hart wilde laten spreken. Appelleren aan de saamhorigheid, we doen dit met z’n allen voor onze stad. De héle Piushaven ‘Quiet-proof’ maken door álle ondernemers over te halen en daarover weer te communiceren: kom er ook bij! Via de eigen site, de Facebook-pagina, maar ook via gratis publiciteit in lokale media. Het wérkte.
Stefan Jansen
Voorzitter Stichting Quiet Community Tilburg
Leren en bijstellen
Tegelijkertijd was het werven en inschrijven van members in volle gang. Hierbij combineerden we een drietal basisgedachten: werken vanuit vertrouwen, met direct contact en zo efficiënt (lees: niet-bureaucratisch) mogelijk. We verkregen goodwill bij de Voedselbank en onze eerste vrijwilligers gingen daar bij de wekelijkse uitgifte mensen werven om lid te worden van onze community. Geen ingewikkelde procedure met bewijslast, een klantpasje van de Voedselbank was voldoende. Opvallend was de argwaan waarmee we te maken kregen. Gratis!? Mensen konden maar moeilijk geloven dat er geen adder onder het gras zat. De presentatie – een simpele tafel buiten, geen gelikte brochures, maar wel een flinke dot menselijkheid en gedrevenheid – deed wonderen.
Met de sponsors én de members in de startblokken konden we los. We gingen sponsoraanbiedingen – een etentje of fietsreparatie hier, een knipbeurt of cursus daar – via het platform efficiënt en bij toerbeurt verdelen onder de members.
Onze geluksmomentenmachine deed zijn werk naar behoren, maar met zo’n nieuw instrument kun je wachten op kinderziekten. Die waren er legio: van een onduidelijk geformuleerd zinnetje dat voor verwarring zorgde tot een algoritme met een onvoorzien neveneffect.
Het was een proces van leren en bijstellen, van analyseren en kiezen: waarmee gaan we nu aan de slag, wat kan wachten tot later? En vooral ook: hoe nemen we members en sponsors mee in eventuele aanpassingen? Goed voorbeeld was de zorgvuldig geplande introductie van de Quiet-app in 2018: intensief qua voorbereiding en communicatie, maar al snel betaalde de geïnvesteerde tijd zich terug in gebruiksgemak (en dus klanttevredenheid) voor members en sponsors.
Impact maken
Bij veel van zulke projecten en evenementen speelden onze vrijwilligersteams een grote rol. Armoedeverzachting is één, maar we wilden onze members ook nadrukkelijk versterking bieden. Mensen stimuleren ergens bij te horen, zich nuttig te maken en zo hun zelfvertrouwen op te krikken. Het resultaat was zeer positief: velen meldden zich aan om een taak op zich te nemen. Al snel vormden we teams die zich elk richten op één aspect van het dagelijkse werk. Een inschrijfteam dat mensen wegwijs maakt en uitleg geeft over de werking en mogelijkheden van het platform. Een belteam dat een vitale rol speelt bij de uitvoering van massa-aanbiedingen en als een ware helpdesk fungeert bij membervragen. Een schoonmaakteam, een actieteam, en last but not least een team dat wekelijks alle ins en outs van de inloopochtend voor zijn rekening neemt. Dat werd vanzelf de kraamkamer van Quiet Live, waar mensen elkaar harten onder de riem steken, met ideeën komen en plannen maken voor de uitvoering. Met gratis gebak!
Aan het team van (betaalde) medewerkers de taak om al die plannen te toetsen: hoeveel impact kunnen we ermee maken, en hoeveel tijd en energie steken we erin?
Die veronderstelde impact was steeds leidend bij onze projectmatige en agile aanpak. We werkten met een flexibele jaarplanning, met ruimte voor buitenkansen. Belangrijk: je focussen op je kerndoelen, niet zomaar alles tot actie bombarderen, doe datgene waar je organisatie uniek en goed in is, laat de rest over aan andere goede doelen.
Om die afweging steeds goed te kunnen maken zijn je KPI’s, opgesteld met behulp van onder andere Google Analytics, Hubspot en het digitale platform, een belangrijk hulpmiddel. Dat stijgt uit boven kille cijfers in een Excel-sheet. Voor ons was de maandelijkse rapportage, gebaseerd op een Quiet-dashboard in Datastudio, aan bestuur, financiers, team én vrijwilligers een belangrijke manier om hen te laten delen in behaalde successen en nog meer inzicht te geven in het waarom van gemaakte keuzes.
Quiet (door heel) Nederland
Het was altijd al de bedoeling om de formule van Quiet Community ook in andere steden uit te rollen. We wilden immers voor zoveel mogelijk mensen in armoede impact maken. Toen zich aftekende dat de pioniersfase in Tilburg mooie resultaten opleverde en de organisatie stevig stond, gingen we ons daarnaast toeleggen op de ‘export’ naar andere steden. Jean-Pierre en Lisa namen deze verantwoordelijkheid op zich. En met enorm veel plezier.
We gingen in gesprek met potentiële initiatiefnemers in andere steden, we maakten een wervende website. In de aanbieding hadden we, naast het gedeeld gebruik van het platform, de ‘merknaam’ en de marketingkanalen, ook een zeer uitgebreid handboek, op basis van de door ons opgedane ervaringen.
Den Bosch, Groningen en Maastricht vonden eigen financiering en haakten als eersten aan.
Later zouden Hilvarenbeek, Drechtsteden, Rotterdam, Nijmegen, Oss, Eindhoven en Roosendaal hun voorbeeld volgen. Samen deelden al deze QC’s de kosten voor het platform, de website en de marketing.
‘Tilburg’ was nu eenmaal leidend bij deze uitbouw, maar moest natuurlijk niet allesbepalend blijven. Daarom zijn we eind 2018 een governance traject gestart waarin de oorspronkelijke Stichting Quiet 500 in 2019 vervangen werd door twee nieuwe stichtingen met elk een eigen bestuur: eentje voor Quiet Tilburg en een voor Quiet Nederland. Dit was voor ons ook het moment dat we na vier intensieve jaren Quiet wilden loslaten. We zijn actief betrokken geweest bij het zoveel mogelijk vastleggen én overdagen van kennis en met name plannen en ideeen. Dit heeft gedurende 2019 plaatsgevonden. Eind van dat jaar kwam een einde aan onze pionierstijd bij Quiet waarop we met veel plezier en een vleug ‘stiekeme’ trots terugkijken.
Lisa Mulder
Cases. Nog meer mooie realisaties met onze klanten.